In de begroting maken we concreet wat we in 2020 willen bereiken, wat we daarvoor gaan doen en wat dat mag kosten. We zetten de lijn voort die is ingezet bij de perspectiefnota 2019 en richten ons op het realiseren van de doelstellingen zoals we die hebben vastgelegd in de programma’s. In deze begroting hebben wij hiervoor structureel middelen beschikbaar gesteld en daarnaast heeft ook het wijkgericht werken in deze begroting een degelijke financiële verankering gekregen. Wij investeren samen met onze inwoners in de stad, maar we houden wel vast aan de kaders van het financieel herstelplan. Het college maakt werk van de invulling van de nog steeds forse taakstellingen in zowel het sociale als het fysieke domein. De begroting 2020 is sluitend, het financieel meerjarenperspectief biedt gunstige vooruitzichten.

Financieel perspectief
De begroting 2020 is sluitend en er is in meerjarig perspectief sprake van voordelige begrotingsresultaten, die oplopen naar ruim 2,4 miljoen euro in 2023. Hiervoor is het wel noodzakelijk dat de taakstellingen in de begroting en het meerjarenperspectief volledig ingevuld worden en er zich geen tegenvallers  of risico's voordoen. De ruimte om eventuele tegenvallers op te vangen is ook de komende jaren beperkt. Voor het college is realisatie van het afgesproken herstelplan uit 2016 een zeer belangrijk uitgangspunt.

Deze begroting is op hoofdlijnen besproken met de bestuurlijk toezichthouder van de provincie. De uitvoering van het herstelplan, het herstel van het eigen vermogen, de nog openstaande taakstellingen en de mogelijke risico's in deze begroting zijn aan de orde gesteld. De toezichthouder geeft overwegend aan positief te zijn over het herstel, ziet dat er een solide en reëel sluitende begroting is en constateert ook dat we er nog niet helemaal zijn. De formele beoordeling van de begroting en de status van het toezicht volgt na vaststelling van de begroting door de gemeenteraad.

Ontwikkeling tarieven
Voor autonome gemeentelijke baten (belastingen, retributies, leges) is op basis van de perspectiefnota 2019 een prijsindex van 2,6% gehanteerd. De tarieven voor de riool- en afvalstoffenheffingen, alsmede voor omgevingsvergunningen zijn berekend op basis van 100% kostendekking. Per saldo betekent dit voor een gemiddeld gezin met eigen woning dat de woonlasten in 2020 ten opzichte van 2019 stijgen met 28 euro (3,5%). Voor een huurder stijgen de woonlasten ten opzichte van 2019 met 15 euro (3,7%). Dit bedrag wijkt af omdat een huurder geen OZB en geen rioolheffing-eigenarendeel betaalt. Conform het amendement van de raad op de programmabegroting 2018 wordt er in 2020 geen hondenbelasting meer geheven.

Zorg
Almelo rolt de aanpak van wijkteams vanaf 2020 uit over de hele stad. Door meer preventief en integraal te werken kunnen we inwoners eerder helpen. Tegelijk daalt het aantal indicaties voor maatwerk. De gemeente gaat de Doorbraakmethode inzetten bij 125 huishoudens met gezondheid-, verslavings- en bijvoorbeeld financiële problemen. Sterk gerichte en gecoördineerde hulp moet hen nieuw perspectief bieden. (Kwetsbare) inwoners kunnen op verschillende plekken in de stad terecht voor ontmoeting en vrijetijdsbesteding, voor informatie en advies. Hierdoor kan de gemeente sneller problemen signaleren en waar mogelijk specialistische hulp voorkomen. Het college wil het aantal plekken waar inwoners zonder verwijzing terecht kunnen in 2020 uitbreiden.

Economie en Participatie
Het college verstevigt de aanpak van schulden via onder meer een Jongerenperspectieffonds, een collectieve schuldregeling, en met schuldenexperts die vanuit de wijkteams inwoners met problematische schulden bijstaan. Verder wil het college meer inwoners vanuit de bijstand aan werk helpen, onder meer via het Twents Huis voor de Logistiek. Mensen in de bijstand moeten op basis van maatwerk een tegenprestatie naar vermogen gaan leveren in de vorm van een maatschappelijke bijdrage. Bij het nieuwe toegankelijke Ondernemersloket kunnen ondernemers terecht voor een snelle en efficiënte afhandeling van vragen.

Binnenstad
Het college zet de lijn door om de binnenstad aantrekkelijker te maken. Eind dit jaar kunnen inwoners en bezoekers genieten van de nieuwe havenkom. Het college legt in 2020 prioriteit bij de aanpak van winkelleegstand, samen met ondernemers en vastgoedeigenaren. In de flanken van de binnenstad wil het college ruimte bieden voor nieuwe woon- en werklocaties. Verder komt er een gebiedsvisie voor de Stadskade; het gebied tussen de bibliotheek, het Stadshuis en het Marktplein inclusief Havenblok. Het plan is dit waterfront door te ontwikkelen met een rijke mix van wonen en werken.

Duurzaamheid
Almelo gaat zich met deze begroting en maatregelen voorbereiden op een rol van betekenis in de regio als het gaat om duurzame energie. Speerpunt in 2020 is de warmtevisie. Eind 2020 moet duidelijk zijn welke wijk wanneer van het aardgas gaat, welk alternatieven er zijn en wat de kosten zijn. Klimaatcoaches adviseren en stimuleren inwoners hoe zij hun eigen omgeving kunnen vergroenen. Het college wil ruim 2.500 m² extra groen aanleggen en creëert met de nieuwe stadshaven ruim 2.000 m² meer open water. Steeds meer lantaarnpalen krijgen energiezuinige LED verlichting, er komen meer openbare laadpalen voor elektrische auto’s en alle voetbalclubs in Almelo werken aan verduurzaming in samenwerking met De Groene Club (KNVB). Bedrijven, instellingen en inwoners installeren steeds vaker zonnepanelen op hun dak. Plannen van ontwikkelaars die duurzame energie willen opwekken, toetst de gemeente aan de Energieladder (opvolger van de huidige Zonneladder).

Veiligheid
Door een verbeterde samenwerking op het gebied van zorg en veiligheid wil het college zoveel mogelijk voorkomen dat overlastsituaties uit de hand lopen. (Extra) toezichthouders gaan bovendien meer gebied- en probleemgericht werken om sneller meldingen van overlast op te kunnen volgen. Met gebiedsgerichte controles wil het college strakker controleren op de naleving van regels. Via een campagne gaat het college inwoners informeren wat mensen zelf kunnen doen en hoe ze een buurtpreventieteam kunnen starten.

Nieuwstraatkwartier
We werken in 2020 volop verder aan een levendig en vitaal Nieuwstraatkwartier waarin het volgens bewoners en ondernemers fijn wonen, werken en verblijven is. We sluiten aan bij wat er leeft in de wijk en werken samen met inwoners en maatschappelijke partners aan een toekomstbestendige wijk. Zo ondersteunen we bewonersinitiatieven en versterken we de sociale samenhang door bewoners en organisaties pro actief te benaderen en samen te brengen. Met het tuinenproject Merelstraat en de Junior Energiecoach zet het college in op een duurzaam en groen Nieuwstraatkwartier. In 2020 wordt het wijkuitvoeringsplan voor het Nieuwstraatkwartier afgerond en de Schoolstraat wordt opnieuw ingericht.

Omgevingswet
Het college gaat in gesprek met de stad over de Omgevingsvisie, die in de zomer van 2020 klaar moet zijn. Hoe kunnen we in de toekomst ook aangenaam wonen, werken, ondernemen en recreëren in Almelo? Duidelijk is dat De Omgevingswet vraagt om een andere manier van werken bij het maken van plannen voor de fysieke leefomgeving: meer gebiedsgericht, integraal en samen met inwoners. Via een experiment wil het college hier in 2020 ervaring mee opdoen. Provincie, waterschap, de omgevingsdienst Twente, brandweer en gemeente gaan complexe vergunningsaanvragen integraal behandelen. Inwoners en bedrijven hoeven voortaan maar langs 1 loket voor hun vergunningaanvraag.